MVO van 1.0 naar 2.0: wat houdt dat in?

Ook MVO of CSR-management evolueert. Wayne Visser geeft zijn visie op 'het oude MVO', genaamd 1.0 en de 'volgende generatie MVO' (2.0).

Hij zegt oa:

Cradle to cradle is not only about closing the loop on production, but about designing for ‘good’, rather than the CSR 1.0 modus operandi of ‘less bad’.

Hence, CSR 2.0 circularity would create buildings that, like trees, produce more energy than they consume and purify their own waste water; or factories that produce drinking water as effluent; or products that decompose and become food and nutrients; or materials that can feed into industrial cycles as high quality raw materials for new products. Circularity needn’t only apply to the environment. Business should be constantly feeding and replenishing its social and human capital, not only through education and training, but also by nourishing community and employee wellbeing. CSR 2.0 raises the importance of meaning in work and life to equal status alongside ecological integrity and financial viability.

Lees verder over zijn visie op de overgang van 1.0 naar 2.0 in http://www.waynevisser.com/chapter_wvisser_csr_2_0.pdf

Onder aan de streep is het voor veel organisaties van belang dat er bewustzijn is bij alle medewerkers op de MVO-items, gekoppeld aan de mogelijkheden om vragen te stellen en keuzes in de uitvoering van het werk kunnen maken. Dan kan MVO structureel slagen en een consistente verbetering laten zien.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen: Onverantwoordelijk?

Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) introduceert in het bedrijfsleven een morele houding ten opzichte van mens en milieu. Volgens critici is deze morele houding ongewenst, omdat het ziekmakend is voor het bedrijf. Klopt deze kritiek?

In Just Business stelt Sternberg dat het stakeholder concept onverantwoord is. Hiermee bedoelt zij dat elk bedrijf dat dit concept toepast, zijn belangrijkste doel mist. Wat is dan het belangrijkste doel van een bedrijf? Volgens Sternberg is dit het realiseren van lange-termijn waarde voor de eigenaar van het bedrijf. Laten we nu eens aannemen, dat dit eigenbelang inderdaad het belangrijkste doel is van het bedrijf. Dan zou je inderdaad kunnen stellen dat een bedrijf, dat de belangen van een stakeholder gelijk gewicht meegeeft, die lange-termijn waarde voor de eigenaar niet haalt. Het bedrijf moet dan concessies doen en de eigenaar gelijk stellen aan andere betrokkenen. Sternberg brengt met deze kritiek een belangrijk punt onder de aandacht. Een bedrijf is geen overheidsinstelling. Zodra een bedrijf zichzelf dwingt alle belangen van stakeholders, inclusief zijn eigen belang, gelijk te wegen, dan verdwijnt het onderscheid tussen overheid en bedrijfsleven. De overheid is gebaseerd op het principe van gelijkheid, het bedrijfsleven is gebaseerd op het principe van verscheidenheid. Het bedrijf mag en moet onderscheid maken tussen belangen van stakeholders en mag zelf bepalen hoe belangrijk hij deze belangen vindt. Wil dit dan ook zeggen dat hij helemaal geen rekening met de belangen van stakeholders hoeft te houden, iets wat Sternberg claimt?

Dit gaat nu ook weer te ver. Om Sternberg zelf hierbij aan te halen: een bedrijf is een eigendom van een eigenaar. Het hebben van eigendom is geen vrijbrief voor die eigenaar. Volgens de eigendomstheorie zit er een morele beperking in het toepassen van een eigendom. Dat is de plicht anderen niet te schaden. Dat betekent dat een stakeholder het recht heeft om beperkingen aan een bedrijf op te leggen, zodra hem schade wordt berokkend. Het stakeholder concept is dan niet een onverantwoord maar juist een verantwoord concept. Pas als het stakeholder concept het principe van gelijkheid aan het bedrijfsleven opdringt, is het onverantwoord.

Maar nu het doel van elk bedrijf. Klopt het inderdaad dat het doel van elk bedrijf de lange-termijn waarde van de eigenaar is? Dat roept vragen op wat het doel van dit doel is. Het doel rechtvaardigt de middelen, maar wat rechtvaardigt het doel? Het stakeholder concept maakt duidelijk, dat nu juist deze vraag beantwoord moet worden. Niet alleen de eigenaar van het bedrijf van het bedrijf rechtvaardigt het doel van het bedrijf, de samenleving speelt hierbij ook een rol. En dan verschuift de vraag van het doel. Het doel rechtvaardigt de middelen, maar wie rechtvaardigt het doel?

Zie http://www.creathos.nl/nl/content/publicaties 'The end jusitfies the means but what justifies the end?' voor een filosofische verdieping

Duurzaamheid: verre van vanzelfsprekend

Zonder de 'zeldzame aardmetalen' uit China betekenen de internationale milieuverdragen weinig en met deze metalen komen onze duurzame doelen in het geding. Wat is er aan de hand?

In windmolens en hybride auto’s zit het schaarse metaal neodymium. Dit metaal wordt voornamelijk gewonnen in de metaalmijnen in China. Deze mijnen staan niet bekend om hun milieuvriendelijkheid of veilige arbeidsomstandigheden. Dat is het eerste probleem. Met een toenemende vraag naar duurzame energie bevorderen wij een niet-duurzame winning van metalen. Dit probleem valt echter in het niet met de maatregelen die China vorig jaar heeft aangekondigd. China is voornemens de export van metalen als neodymium te beperken. Ze willen deze metalen voor hun eigen productieproces behouden. De gevolgen van schaarse metalen op de wereldmarkt zijn enorm: hoge prijzen voor de metalen, gebrek aan metalen en wellicht conflicten tussen landen. Zelfs als we massaal willen overgaan op groene energie, dan nog is dit op korte termijn niet mogelijk. We hebben niet de beschikking over voldoende metalen. Staat ons na de oliecrisis een vergelijkbare metaalcrisis te wachten?

      Voor groene energie zijn onze keuzes beperkt; metalen als neodymium zijn noodzakelijk. Stijgende prijzen van metalen maken investeringen in een groene energie steeds duurder. Toch is een metaalcrisis af te wenden. We kunnen op zoek gaan naar alternatieve metalen. Het is de vraag hoe snel dergelijke alternatieven beschikbaar zullen zijn. Het grootste voordeel van metaal ten opzichte van fossiele brandstoffen is dat ze tijdens gebruik niet opraken. Een veelbelovend alternatief is dan ook het recyclen van schaarse metalen. Ze kunnen uit weggegooide producten worden gehaald om opnieuw te worden hergebruikt. Dit gebeurt echter op veel te kleine schaal. Welk economisch principe staat duurzaamheid in de weg?

      Het belangrijkste economische principe dat in strijd is met duurzaamheid is winstmaximalisatie. Elk rationeel bedrijf streeft winstmaximalisatie na. Hij kan dit doen door opbrengsten te verhogen of kosten te verlagen. Een bedrijf kan zijn kosten verlagen door deze af te wentelen op de toekomst, ons milieu of op de samenleving. In een duurzame economie zijn we ons ervan bewust dat winstmaximalisatie onze welvaart garandeert én accepteren we een zekere mate van afwenteling. De vraag is hoever we hierin willen gaan. Ik concludeer dan ook dat een duurzame economie verre van vanzelfsprekend is. Afwenteling heeft een prijskaart; voorkomen van afwenteling heeft een prijskaart. De vraag is bij wie we deze rekening neerleggen.

Bekijk dit (Engelstalige) filmpje voor meer inzicht voor deze lastige en complexe kwestie.