Zonder de 'zeldzame aardmetalen' uit China betekenen de internationale milieuverdragen weinig en met deze metalen komen onze duurzame doelen in het geding. Wat is er aan de hand?
In windmolens en hybride auto’s zit het schaarse metaal neodymium. Dit metaal wordt voornamelijk gewonnen in de metaalmijnen in China. Deze mijnen staan niet bekend om hun milieuvriendelijkheid of veilige arbeidsomstandigheden. Dat is het eerste probleem. Met een toenemende vraag naar duurzame energie bevorderen wij een niet-duurzame winning van metalen. Dit probleem valt echter in het niet met de maatregelen die China vorig jaar heeft aangekondigd. China is voornemens de export van metalen als neodymium te beperken. Ze willen deze metalen voor hun eigen productieproces behouden. De gevolgen van schaarse metalen op de wereldmarkt zijn enorm: hoge prijzen voor de metalen, gebrek aan metalen en wellicht conflicten tussen landen. Zelfs als we massaal willen overgaan op groene energie, dan nog is dit op korte termijn niet mogelijk. We hebben niet de beschikking over voldoende metalen. Staat ons na de oliecrisis een vergelijkbare metaalcrisis te wachten?
Voor groene energie zijn onze keuzes beperkt; metalen als neodymium zijn noodzakelijk. Stijgende prijzen van metalen maken investeringen in een groene energie steeds duurder. Toch is een metaalcrisis af te wenden. We kunnen op zoek gaan naar alternatieve metalen. Het is de vraag hoe snel dergelijke alternatieven beschikbaar zullen zijn. Het grootste voordeel van metaal ten opzichte van fossiele brandstoffen is dat ze tijdens gebruik niet opraken. Een veelbelovend alternatief is dan ook het recyclen van schaarse metalen. Ze kunnen uit weggegooide producten worden gehaald om opnieuw te worden hergebruikt. Dit gebeurt echter op veel te kleine schaal. Welk economisch principe staat duurzaamheid in de weg?
Het belangrijkste economische principe dat in strijd is met duurzaamheid is winstmaximalisatie. Elk rationeel bedrijf streeft winstmaximalisatie na. Hij kan dit doen door opbrengsten te verhogen of kosten te verlagen. Een bedrijf kan zijn kosten verlagen door deze af te wentelen op de toekomst, ons milieu of op de samenleving. In een duurzame economie zijn we ons ervan bewust dat winstmaximalisatie onze welvaart garandeert én accepteren we een zekere mate van afwenteling. De vraag is hoever we hierin willen gaan. Ik concludeer dan ook dat een duurzame economie verre van vanzelfsprekend is. Afwenteling heeft een prijskaart; voorkomen van afwenteling heeft een prijskaart. De vraag is bij wie we deze rekening neerleggen.
Bekijk dit (Engelstalige) filmpje voor meer inzicht voor deze lastige en complexe kwestie.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten